دستور حد ضرر یا استاپ لاس، برای تعیین میزان ضرر نهایی معامله استفاده می‌شود. دستور حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss) مکانیسمی برای محدود کردن زیان معامله است.
حد ضرر که به اختصار SL نیز نامیده می‌شود، عددی است که در صورت رسیدن قیمت سهم به آن، با هدف جلوگیری از زیان بیشتر بهتر است آن دارایی را بفروشیم.
انواع حد ضرر
- درصد ثابت
در این حالت معامله‌گر درصد ثابتی را مشخص می‌کند که در صورت کاهش قیمت سهم به آن میزان، سهم را بفروشد.
مثلا فرض کنید شخصی سهمی را به نرخ ۱۰۰۰ تومان می‌خرد و حد ضرر خود را ۱۰ درصد کمتر از قیمت خرید تعیین می‌کند. در این شرایط اگر قیمت سهم نسبت به زمان خرید ۱۰ درصد کاهش پیدا کند ( قیمت سهم ۹۰۰ تومان شود)، سهم را می‌فروشد.
- حد ضرر متحرک
فرض کنید پس از خرید یک سهم، قیمت آن مدام افزایش پیدا کند. در این حالت بهتر است که حد ضرر نیز متناسب با افزایش قیمت سهم، افزایش پیدا کند تا در صورتی که قیمت سهم روند نزولی گرفت، سود کسب شده از دست نرود. به عنوان مثال تصور کنید قیمت سهمی ۱۰۰۰ تومان است. در هنگام خرید آن، عدد ۹۰۰ تومان را به عنوان حد ضرر در نظر گرفتیم. حال اگر قیمت سهم رشد کرده و به عدد ۱۳۰۰ تومان برسد، بهتر است حد ضرر نیز بیشتر شده و عددی مثل ۱۲۰۰ شود. در اصطلاح به این نوع حد ضرر که متناسب با افزایش قیمت سهم، افزایش پیدا می‌کند، حد ضرر متحرک (Trailing Stop Loss) گفته می‌شود.
عوامل تاثیرگذار بر حد ضرر
خط حمایت با اهمیت، فیبوناچی، کف دوقلو، امواج الیوت، الگوهای نموداری، الگوی سروشانه و…
رعایت چند نکته در اینجا مهم است:
- حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد. البته استراتژی معاملاتی و میزان ریسک‌پذیری شما هم در تعیین این عدد مؤثر خواهند بود.
- حد ضرر را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
- حد ضرر باید به گونه‌ای تعیین شود که نوسانات عادی قیمت سهم موجب فعال شدن حد ضرر نشود. به عبارت دیگر، حد ضرر نباید اختلاف خیلی کمی با قیمت خرید سهم داشته باشد. مثلاً در بورس تهران که دامنه نوسان یک سهم روزانه ۵ درصد است، تعیین حد ضرر ۲ درصدی منطقی نیست.
- در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه‌گذار بسیار حائز اهمیت است. تعیین حد برای معامله‌های کوتاه‌مدت با تعیین حد برای معامله‌های بلندمدت متفاوت است.
- کم شدن سود هم نوعی ضرر محسوب می‌شود. پس بهتر است حد ضرر هم متناسب با تغییر قیمت سهم، تغییر کند. اگر بعد از خرید یک سهم، قیمت آن مدام در حال افزایش پیدا کردن است و شما با تحلیل به این نتیجه رسیده‌اید که بهتر است سهم را همچنان نگه دارید، در این حالت باید حد ضرر را متناسب با افزایش قیمت سهم، افزایش دهید. به‌این‌ترتیب اگر سهم روند نزولی گرفت، سودی که کسب کرده‌اید از دست نمی‌رود.
- در اصطلاح به این نوع حد ضرر که متناسب با افزایش قیمت سهم، افزایش پیدا می‌کند، حد ضرر متحرک (Trailing Stop Loss) گفته می‌شود.
- در معاملات کوتاه‌مدت، حد ضرر را روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید. (به‌شرطی که در حدود 10 درصد باشد.)
- در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت، حد ضرر را روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید)