جفت ارزها ساختار دوتایی (جفت) دارند. در قسمت اول ارز اصلی و مبنا نوشته میشود و در قسمت دوم ارز ثانویه یا در اصطلاح کیوت نوشته میشود. با چنین ساختاری در واقع ارز اول و اصلی در حال مقایسه و قرارگیری برابر ارز دوم یا ارز کیوت است.
مثلا در جفتارز یورو/ دلار آمریکا، یورو ارز اصلی است و دلار آمریکا به عنوان ارز کیوت یا ثانویه شناخته میشود. وقتی عدد مخصوص نرخ مقابل این جفت قرار بگیرد، در واقع کاربر میتواند بفهمد که برای خرید یک یورو چه مقدار دلار آمریکا نیاز دارد. با این روش به راحتی میتوان ارزها را به یکدیگر تبدیل کرد.
جفت ارزها به صورتی کسری نمایش داده میشوند. مثل AUDUSD یا AUD/USD. صورت کسر همان ارز اصلی و مخرج کسر هم ارز ثانویه است. اما چگونه میتوانیم تشخیص دهیم که صورت کسر یا مخرج آن باید کدام ارز باشد؟ آیا قانون یا استانداردی برای این کار وجود دارد؟
به طور کلی برای تشکیل جفت ارزها دو قانون و استاندارد کلی وجود دارد: مدل آمریکایی و مدل اروپایی. در مدل آمریکایی همیشه دلار آمریکا در مخرج قرار میگیرد، مثل EUR/USD. اما در مدل اروپایی، دلار آمریکا همیشه در صورت کسر قرار میگیرد، مثل USDJPY. همیشه سعی کنید طبق استانداردهای جهانی کار کنید تا ابهامی ایجاد نشود.
به طور کلی، ارزهای اصلی بازار اولویتبندی خاص خود را دارند. یعنی اگر بخواهیم دو ارز را با هم مقایسه کنیم و جفت ارزی برای آن ایجاد کنیم، باید به این اولویتبندی توجه کنیم. به لیست پایین نگاه کنید:
جفت ارز چیست:
در لیست بالایی، اولویت اول همیشه با EUR است. یعنی یورو همیشه در صورت کسر خواهد بود. به عبارت دیگر، تمامی جفت ارز های مربوط با یورو به عنوان ارز پایه شروع میشوند. اما ین ژاپن با نماد JPY اولویت آخر است و این یعنی ین ژاپن همیشه در مخرج کسر خواهد بود. یعنی جفت ارز های ین ژاپن، همیشه با سایر ارز های اصلی شروع میشوند.
جفت ارز های استاندارد همیشه با ارزی شروع میشوند که رتبه بالاتری در لیست بالای دارند. به طور مثال، EURAUD، GBPCHF، NZDCAD یا CADJPY. در بازار فارکس اگر معاملهای انجام دهید، این صورت کسر است که معامله روی آن انجام میشود. یعنی در جفت ارز EURUSD، این قیمت یورو است که بر اساس دلار نمایش داده میشود. اگر EURUSD برابر ۱.۱۳ دلار باشد، یعنی برای خرید هر یورو به ۱.۱۳ دلار نیاز است. یا دیگر USDJPY برابر ۱۰۰ باشد، برای خرید هر دلار آمریکا به ۱۰۰ ین ژاپن نیاز است.
پس میتوان گفت که جفت ارز های فارکس که به صورت X/Y نمایش داده میشوند، به این معنی هستند که برای خرید هر یک واحد از X به چند Y نیاز است.
اگر میخواهید یورو بخرید و دلار را بفروشید، باید در جفت ارز EURUSD خرید بزنید. اگر میخواهید یورو را بفروشید و دلار خریداری کنید، باید جفت ارز EURUSD را بفروشید. معمولاً جفت ارزهایی که مخرج کسر آنها دلار آمریکاست، کار را برای تازه واردان بازار فارکس آسان میکنند. چونکه خیلی راحت میشود قیمت هر ارز را بر اساس دلار آمریکا بیان کرد. اما وقتی دلار آمریکا، ارز پایه یا صورت کسر باشد، شرایط کمی سخت میشود. به طور مثال شما میخواهید دلار کانادا بخرید، پس باید جفت ارز USDCAD را بفروشید! حتی حرف زدن در رابطه با چنین معاملاتی هم میتواند مخاطب را گیج کند.
انواع مختلف جفت ارز ها:
هرکدام از جفت ارزها میتوانند بسته به میزان و حجم فعالیت در بازار و نقدینگی ایجادشده، زیرمجموعه گروههایی خاص قرار بگیرند. به طور کلی سه گروه مختلف برای جفت ارزها تعریف میشود:
1- جفت ارزهای اصلی Major
2- جفت ارزهای کوچک Minor
3- جفتهای اگزاتیک Exotic
1- جفت ارزهای اصلی Major
جفتهایی که از نظر تعداد و حجم بیشترین معاملات را به خود اختصاص میدهند، Major یا اصلی نامیده میشوند. جفتهای اصلی از نظر معاملهگران بازار فارکس، جذابترین جفتهای موجود در تمام بازارهای بینالمللی هستند.
EURUSD ، GBPUSD ، USDJPY ، USDCHF ، USDCAD ، AUDUSD ، NZDUSD
2- جفت ارزهای کوچک Minor
سری دوم از جفت ارزها، با نام کراس نیز شناخته میشوند. به طور کلی جفتهای ارزی که ارز دلار آمریکا یک طرف آنها نباشد، جفت کراس یا کوچک نامیده میشوند. متداولترین جفتها از گروه فوق، شامل ارزهای اصلی پوند انگلیس، ین ژاپن و یورو میشوند.
همچنین نامگذاری خاصی نیز برای هر گروه از جفت ارزهای کوچک که یک طرف آنها یورو، پوند یا ین است نیز وجود دارد. مثلا جفت ارزهای کوچکی که یک طرف آنها یورو است، کراس یورو نامیده میشوند. در جداول زیر تعدادی از جفت ارزهای کراس یورو، کراس پوند، کراس ین و سایر کراسها قابل مشاهده هستند.
یورو کراس
پوند کراس
ین کراس
سایر کراس ها
3- جفت ارزهای اگزاتیک Exotic
ارزهای اگزاتیک به اندازه ارزهای اصلی و حتی ارزهای کراس نیز معامله نمیشوند و این به معنای ضعف آنها در نقدبودن در بازار است.
همین عامل حجم کم معاملات ممکن است تریدرهای فعال در جفتهای اگزاتیک را مجبور به پرداخت کارمزدهای بیشتر معاملات کند. البته نکته مهمی که از مزایای جفتهای فوق برای تریدرهای حرفهای بازار به حساب میآید، پتانسیل فوقالعاده آنها در زمان نوسانیبودن بازار است.
نام مستعار جفت ارزها در بازار
در بازارهای بزرگ مانند فارکس به منظور راحتی، بسیاری از جفت ارزها (به ویژه جفتهای اصلی) نام مستعار خاص خود را دارند که به جای نماد یا نام ارزهای جفت از آن استفاده میشود. بعضی نامهای مستعار جفتهای ارزی ماجراهای تاریخی و داستان مخصوص خود را دارند.
در برخی موارد نیز، ارز به خودی خود با نام متفاوت دیگری شناخته میشود. مثلا «دلار آمریکا» اغلب با نام «دلار» شناخته میشود. همچنین پوند انگلیس نیز بسیاری از اوقات در بازار با نام « استرلینگ sterling» شناسایی میشود. در جدول زیر لیستی از محبوبترین نامهای مستعار جفت ارزها بیان شده است.